به گزارش ثریا - شهین مردانی- برخی عوارض گزارش شده برای واکسن‌های مبتنی بر فناوری mRNA، بسیاری از کشورها را به سمت واکسن‌هایی سوق داده که فناوری آن سال‌هاست مورد استفاده قرار می‌گیرد و از نظر علمی جواب خود را پس داده است. یکی از این واکسن‌ها، «آسترازنکا» است که با توسط محققان دانشگاه آکسفورد توسعه داده شد و توسط هند در حال تولید انبوه است. این واکسن اخیرا در سبد کواکس -اتحادیه جهانی تأمین واکسن- قرار گرفته است و به کشورهایی که در صف قرار گرفته‌اند، از جمله ایران،‌ تحویل داده شده است اما بروز عارضه بسیار نادر لخته خون پس از دریافت این واکسن حواشی زیادی برای آن در سراسر دنیا ایجاد کرده که با وجود همه آنها محققان همچنان باور دارند مزایای این واکسن بسیار بیشتر از عارضه نادر آن است. در این گزارش به آنچه که در پیرامون واکسن آسترازنکا گذشته می‌پردازیم:

* تولید پادتن با تزریق واکسن آسترازنکا 

واکسن آسترازنکا-آکسفورد به نام «AZD1222» از یک ویروس بی‌ضرر، یک آدنوویروس عامل سرماخوردگی برای انتقال ژن‌های سازنده پروتئین گل‌میخی سطح کروناویروس به درون سلول‌ها استفاده می‌کند و سلول‌ها را وادار به ساختن این پروتئین‌ها می‌کند که سپس باعث تحریک دستگاه ایمنی و تولید آنتی‌بادی ضد کروناویروس می‌شود.

در واقع واکسن آسترازنکا «ویروسدار» است؛ یعنی نسخه‌ای از ویروس است که به طور معمول شامپانزه‌ها را آلوده می‌کند و با بخشی از کروناویروس موسوم به «پروتئین سنبله» اصلاح شده است تا محرک سیستم ایمنی بدن باشد.

واکسن، هنگامیکه در سلول‌های انسانی قرار گرفت باید به تحریک تولید آنتی بادی هایی که ویروس را تشخیص می‌دهند، کمک کند.

 نتایج آزمایش‌های انجام شده روی ۱۰۷۷ نفر که به آنها واکسن مشترک شرکت دارویی آسترازنکا با همکاری دانشگاه اکسفورد تزریق شده موفقیت‌آمیز بوده  و بدن آن‌ها پادتن‌هایی تولید کرده است که می‌توانند به جنگ ویروس کرونا برود.

* عارضه لختگی خون؛ حاشیه این روزهای واکسن آسترازنکا

برخی از کشورها واکسیناسیون با واکسن آسترازنکا را  پس بروز عارضه بسیار نادر آن متوقف کرده‌اند؛ مقام های مسئول در این کشورها دلیل توقف روند واکسیناسیون با واکسن آسترازنکا را دریافت گزارش‌هایی مبنی بر ایجاد لخته خون در افرادی که یک دز از این واکسن به آنان تزریق شده است، عنوان کرده‌اند.حالتی که موجب نگرانی شده ترومبوز سینوس وریدی مغزی نام دارد که در آن لخته‌های خون در رگ‌های منتهی به مغز ایجاد شده و گه‌گاه به مرگ هم منجر می‌شود.

* اثربخشی ۹۰ درصدی واکسن آسترازنکا 

جدیدترین مطالعه بهداشت عمومی انگلیس که به تازگی و هم‌زمان با بحبوحه عارضه نادر این واکسن منتشر شده نشان داد، اثربخشی دو دز از واکسن آسترازنکا در جلوگیری از بیماری علامت‌دار به ۹۰ درصد می‌رسد.ئندیم زهاوی، مسئول کارگروه واکسن انگلیس یافته‌های جدید را تحسین کرد و گفت: تجزیه و تحلیل داده‌های دنیای واقعی نشان داد که واکسن انگلیسی به اندازه دو دز واکسن فایز موثر است و اثربخشی دارد. وی افزود تنها سلاحی که به کنترل و مهار همه‌گیری کمک می‌کند واکسن است و بررسی‌های جدید لزوم دریافت هر دو دز واکسن را برجسته می‌کند. 

* اتحادیه اروپا: مزایای آسترازنکا بیش از خطرات آن است 

 امر کوک، رئیس آژانس دارویی اروپا (EMA) که تنظیم کننده داروی اتحادیه اروپا است، گفته که مزایای واکسن شرکت آسترازنکا علیه ویروس کرونا که استفاده از آن در برخی از کشورهای اروپایی به دلیل اینکه باعث لخته شدن خون می‌شود، به حالت تعلیق در آمده، بیش از خطرات آن است و تحقیقات علمی را درباره این واکسن ادامه خواهند داد.

* سازمان جهانی بهداشت: تزریق آسترازنکا را ادامه دهید

سازمان جهانی بهداشت می‌گوید  کشورها نباید از استفاده از این واکسن در برابر ویروس کرونا خودداری کنند و مزایای تزیق آن بیش از خطراتش است.سازمان جهانی بهداشت و آژانس دارویی اروپا و همچنین سازمان‌های ناظر دارویی در چند کشور دیگر معتقدند که «باید همچنان ایمن سازی ادامه یابد و فواید واکسن زدن بیش از هرگونه آسیب احتمالی است».

* بیانیه شرکت سوئدی آسترازنکا پیرامون عارضه‌های ایجاد شده

شرکت آسترازنکا می‌گوید بررسی‌های نظارتی در انگلیس و اروپا نشان داده که واکسن توسعه داده آکسفورد سطح بالایی از محافظت را ارائه می‌دهد و مزایای آن بسیار بیشتر از خطراتش است.شرکت آسترازنکا با اشاره به بیانیه‌ای که در آن گفته بود تجزیه و تحلیل ده‌‌ها میلیون پرونده واکسیناسیون نشان نمی‌دهد که این وقایع بیشتر از حد انتظار در بین مردم رخ داده از اظهارنظر خودداری کرد. آنها به عنوان یک اقدام پیشگیرانه، به تمام افرادی که پس از واکسیناسیون دچار سردرد مداوم می‌شوند یا محل واکسن آن‌ها پس از چند روز بیش از اندازه کبود می‌شود، توصیه می‌کنند که به پزشک مراجعه کنند.

* از سر گیری واکسیناسیون با واکسن آسترازنکا در برخی از کشورها 

برخی کشورها مانند آلمان، فرانسه و ایتالیا  که مدتی واکسیناسیون با واکسن آسترازنکا را به دلیل عارضه آن متوقف کرده‌ بودند مجدد واکسیناسیون با استفاده از ان را از سر گرفتند و اخطار جدیدی مبنی بر اینکه این واکسن می‌تواند منجر به لخته شدن خون شما شود، اضافه کردند. همچنین مقام بهداشت و درمان فرانسه پس از ثبت سه مورد بیماری ترومبوز سینوس وریدی مغزی مربوط به واکسن، به دولت توصیه کرد که تزریق این واکسن را فقط برای افراد بالای ۵۵ سال انجام دهند.

* آزمایش خون راهی برای تشخیص «ترومبوز سینوس وریدی مغزی»

محققان آلمانی که با همکاران خود در اتریش، ایرلند و انگلیس همکاری داشته‌اند، در بیانیه‌ای اعلام کردند بیمارانی که چهار روز پس از واکسیناسیون علائمی مانند سردرد، سرگیجه یا اختلال در بینایی از خود نشان دادند، می‌توانند با انجام سریع آزمایش خون، ابتلا به این بیماری را تشخیص دهند.

* انگلیس: برای جوانان جایگزین واکسن آسترازنکا معرفی شود

روسای بهداشت به دلیل خطر «ناچیز» لخته شدن خون در بزرگسالان، راهنمایی خود درباره واکسن آسترازنکا را تغییر دادند و توصیه می‌کنند این واکسن به افراد جوان تزریق نشود. تحقیقات صورت گرفته نشان می‌دهد، از هر ۶۰ هزار نفر زیر ۴۰ سال که واکسن آسترازنکا را دریافت کرده‌اند، یک نفر دچار عارضه لختگی خون شده و این درحالیست که این آمار به طور کلی یک نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر است.براساس داده‌های موجود، در بیش از ۲۲ میلیون تزریق حدود ۲۴۲ لختگی خون بروز کرده که ازین تعداد نیز ۴۹ نفر جان باختند.

شرکت داروسازی آسترازنکا در بیانیه‌ای متذکر شد: عوارض جانبی لخته شدن خون ناشی از  واکسن آسترازنکا به قدری نادر است که سازمان دارویی اروپا و سازمان تنظیم کننده داروها و محصولات بهداشتی انگلیس تصمیم گرفته‌اند این واکسن را در بازار نگه دارند و نتیجه گرفتند که مزایای تزریق این واکسن بیشتر از خطرهای آن است.

* رویکرد مختلف دولت‌ها درباره آسترازنکا

در اسپانیا واکسن آسترازنکا تنها به افراد بالای ۶۰ سال تزریق می‌شود، داوطلبان واکسن آسترازنکا در بلژیک باید بیش از ۵۵ سال سن داشته باشند و انگلیس تزریق واکسن خود به افراد زیر ۴۰ سال را ممنوع کرده است؛ نهادهای نظارتی در انگلیس و اتحادیه اروپا هر دو تأکید کردند که مزایای دریافت واکسن بیشتر از خطرات آن است.

* تلفات واکسن فایزر بیش از واکسن آسترازنکا است

نتیجه یک بررسی که شرکت آسترازنکا، شرکت رقیب فایزر در کشور‌های اروپایی مختلف انجام داده و به رسانه‌ها درز کرده است، نشان می‌دهد تعداد تلفات افراد بعد از زدن واکسن فایزر، بالاتر از میزان تلفات افرادی بوده است که از واکسن آسترازنکا استفاده کرده اند.
بر اساس نتیجه این تحقیق در فرانسه، تعداد تلفات افرادی که واکسن فایزر دریافت کردند، در مقیاس هر یک میلیون نفر، دو برابر رقم گزارش شده برای تلفات افراد بعد از دریافت واکسن آسترازنکا است. در المان هم این تفاوت ارقام، شدید است و تقریبا به چهار برابر می‌رسد. در نروژ، اتریش و ایتالیا هم فایزر کشنده‌تر بوده است. اما در انگلیس که به واکسن آسترازنکا اولویت داد، وضعیت برعکس است.

خبرگزاری فارس